Lại tiếp tục chuyên đề mỗi năm một bài về Fed
Lãi suất càng lên cao, nỗi lo nền kinh tế Mỹ “hạ cánh cứng” càng lớn, và đó cũng là lúc các nhà phân tích và giới đầu tư tranh luận về việc:
- Đâu sẽ là mức lãi suất cực đại?
- Khi nào Fed sẽ bắt đầu xoay trục chính sách của mình.?
Đôi nét về chính sách hiện tại của Fed trước cuộc họp FOMC tháng 3
Ngày 1/2 (giờ địa phương), Fed đã quyết định nâng lãi suất cơ bản thêm 0,25 điểm phần trăm lên biên độ 4,5-4,75%, mức cao nhất kể từ tháng 10/2007, đồng thời có rất ít dấu hiệu cho thấy cơ quan này gần chấm dứt chu kỳ tăng lãi suất.
Việc tăng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản đánh dấu tốc độ tăng lãi suất của Fed tiếp tục chậm lại sau những lần tăng lãi suất thêm 50 điểm cơ bản vào tháng 12/2022 và 75 điểm cơ bản tại mỗi cuộc họp trong số 4 cuộc họp từ tháng 6 đến tháng 11/2022 - tốc độ tăng nhanh nhất kể từ những năm 1980.
Trong chiến dịch thắt chặt chính sách tiền tệ khởi động vào tháng 3/2022, Fed đến nay đã có 8 đợt nâng lãi suất kể từ khi chu trình thắt chặt chính sách tiền tệ này bắt đầu hồi tháng 3/2022. Trước đó, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) luôn khẳng định việc tăng lãi suất liên tục trong phạm vi mục tiêu là phù hợp để kiềm chế lạm phát. FOMC dự báo rằng lãi suất ngắn hạn chủ chốt sẽ tăng lên mức từ 5-5,25% vào cuối năm 2023.
Fed đã sẵn sàng tăng lãi suất cơ bản và duy trì mức lãi suất 5-5,25% đó tới cuối năm nay. Tuy nhiên các tín hiệu về lãi suất cực đại từ các quan chức Fed ở thời điểm hiện tại là không rõ ràng.
Trong cuộc họp chính sách mới nhất ngày 1/2/2023, Fed giảm tốc độ tăng lãi suất về 0,25 điểm phần trăm, nhưng nói sẽ chưa cắt giảm lãi suất trong năm nay. Trong cuộc họp báo sau cuộc họp của Fed, Chủ tịch Fed Jerome Powell khiến thị trường tài chính hưng phấn khi nhận định rằng “quá trình giảm lạm phát đã bắt đầu” nhưng chỉ là một cú lừa khi ông lại cân bằng lại kỳ vọng của nhà đầu tư bằng cách khẳng định lạm phát vẫn còn cao và đưa lạm phát về mức mục tiêu 2% của Fed là một cuộc chiến lâu dài. Tín hiệu từ tuyên bố của Fed cho thấy bất kỳ đợt tăng lãi suất nào trong thời gian tới cũng sẽ áp dụng bước nhảy 0,25 điểm phần trăm.
Tuyên bố không còn đề cập đến “tốc độ” tăng lãi suất trong tương lai, mà thay vào đó dùng từ “mức độ” thay đổi lãi suất.
Các ngân hàng Goldman Sachs và Bank of America (BofA) dự báo Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) sẽ tăng lãi suất thêm 3 lần nữa trong năm 2023. Thông tin này được đưa ra sau khi các số liệu mới của nền kinh tế số 1 thế giới cho thấy tình trạng lạm phát dai dẳng và sự phục hồi của thị trường lao động.
Các nhà kinh tế của Goldman Sachs nhận định dự báo FED sẽ tăng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản vào tháng Sáu, nâng lãi suất lên 5,25 - 5,5%.
Lo lắng về lạm phát hay là suy thoái
Trong hoàn cảnh này, nhà đầu tư nên điều chỉnh danh mục của mình theo hướng phòng ngừa lạm phát hay trú ẩn một cuộc suy thoái trực chờ?
Lạm phát và suy thoái có mối quan hệ chặt chẽ: Để kéo giảm đà tăng giá cả, các ngân hàng trung ương có thể mắc sai lầm khi tăng lãi suất quá nhanh, kéo nền kinh tế vào suy thoái. Viễn cảnh đó vẫn chưa xảy ra, ít nhất ở hiện tại, dù không ít chuyên gia và định chế đã lên tiếng cảnh báo về một cuộc suy thoái đang ập tới.
Từ mức đỉnh của 41 năm gần 7% vào tháng 6 năm ngoái, thước đo lạm phát mà Fed ưa chuộng đã giảm còn 5% trong tháng 12 vừa qua. Dù vậy, mức lạm phát này vẫn cao hơn nhiều so với mức mục tiêu 3% mà Fed đề ra
Trong cuộc thảo luận về lãi suất, nhiều người đồng tình với quan điểm cho rằng việc Fed sẽ dừng tăng lãi suất ở mức nào sẽ phụ thuộc nhiều vào kỳ vọng của Fed về việc nền kinh tế sẽ giảm tốc tới mức nào trong năm nay.
Fed cố gắng kiềm chế lạm phát mà không làm ảnh hưởng đến khả năng phục hồi của nền kinh tế.
Các nhà hoạch định chính sách Fed hy vọng Fed có thể tiếp tục kéo lạm phát xuống mà không gây ra một cuộc suy thoái sâu hoặc khiến tỷ lệ thất nghiệp tăng mạnh. Trong lần họp này, Fed không đưa ra các dự báo kinh tế mới, nhưng cam kết giữ mục tiêu lạm phát bình quân 2%. Việc cập nhật dự báo kinh tế sẽ diễn ra trong cuộc họp tháng 3 của Fed.
Khi nào FED sẽ xoay trục chính sách
“Nếu bạn muốn có những tín hiệu rõ ràng về việc bao giờ lãi suất ngừng tăng, bạn không đạt được mong muốn đó sau cuộc họp này của Fed. Fed vẫn giữ quan điểm ‘tiếp tục tăng lãi suất’, để ngỏ những lựa chọn tuỳ thuộc vào các số liệu kinh tế tiếp theo sẽ như thế nào”, trưởng phân tích tài chính Greg McBride của Bankrate nhận định với hãng tin Reuters.
Chiến dịch thắt chặt này của Fed chưa thể hiện toàn bộ ảnh hưởng đến nền kinh tế, nhưng đến nay đã hấp thụ bớt mà không lạm chệch hướng sự tăng trưởng kinh tế “khiêm tốn” và đà tăng trưởng việc làm “mạnh mẽ” như Fed đề cập trong tuyên bố mới nhất. Chính sự vững vàng này của nền kinh tế là lý do khiến Fed quyết tâm tiếp tục nâng lãi suất.
Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư tin rằng đang có độ trễ dài hạn trong sự ảnh hưởng của chính sách. Với niềm tin như vậy, họ kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay và trong năm 2024, vì mức lãi suất hiện nay đã đủ để gây ra một cuộc suy thoái kinh tế Mỹ.
Phản ánh kỳ vọng này, nhiều lãi suất do thị trường quyết định, bao gồm lãi suất cho vay thế chấp nhà, đã ngừng tăng hoặc thậm chí giảm cho dù Fed vẫn đang tăng lãi suất quỹ liên bang.
Theo một cuộc khảo sát của tờ Wall Street Journal, trong số 23 định chế tài chính có giao dịch trực tiếp với Fed, hơn 2/3 tin rằng Mỹ sẽ rơi vào suy thoái trong năm nay. Hai định chế khác dự báo suy thoái sẽ xuất hiện tại nền kinh tế lớn nhất thế giới trong năm 2024.
Phần lớn chuyên gia nhận định Fed sẽ tiếp tục nâng lãi suất trong quý 1, dừng nâng trong quý 2 và sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất trong quý 3 hoặc quý 4. Họ dự báo sự xoay trục của Fed sẽ dẫn tới biến động gia tăng trên thị trường chứng khoán, nhưng thị trường chứng khoán nói chung sẽ mang lại mức lợi nhuận trung bình.
Lịch họp năm 2023 của Fed
Cuộc họp đầu tiên của năm 2023 đã diễn ra vào ngày 31/1 – 1/2. Tại đây, các quan chức Fed đã quyết định nâng lãi suất quỹ liên bang thêm 25 điểm cơ bản (bps).
Cuộc họp tiếp theo dự kiến được tổ chức vào ngày 21 – 22/3 và cuộc họp cuối cùng trong năm 2023 diễn ra vào ngày 12 – 13/12. Trong các cuộc họp diễn ra vào tháng 3, 6, 9 và 12 hàng năm, quan chức Fed không chỉ quyết định chính sách lãi suất và cung tiền mà còn công bố thêm dự báo tăng trưởng GDP, tỷ lệ thất nghiệp, lạm phát, ….
Con đường phía trước sẽ không còn dễ dàng khi Fed nỗ lực hướng nền kinh tế đến đúng mục tiêu lạm phát và phục hồi kinh tế.
.........................